ปัจจุบันการสื่อสารผ่านสื่อสังคมออนไลน์ การทำธุรกรรมทางอินเทอร์เน็ต และการทำงานร่วมกับทีมที่ห่างไกลกลายเป็นเรื่องปกติ ขณะเดียวกันโลกดิจิทัลยังมีข้อจำกัดสำคัญคือการขาดปฏิสัมพันธ์แบบต่อหน้า เมื่อเราสื่อสารผ่านโลกออไลน์มากขึ้นทำให้เราละเลยการรับรู้และเข้าใจอารมณ์ของผู้อื่นบ้าง
การไม่ได้พบปะหรือสัมพันธ์โดยตรงทำให้เราไม่สามารถอ่านอารมณ์และความรู้สึกของผู้อื่นได้อย่างแท้จริง และอาจจนำมาซึ่งปัญหาความสัมพันธ์ หรือความเข้าใจผิดในการสื่อสารเรื่องสำคัญได้ วันนี้เราจะมาเรียนรู้ Digital Emotional Intelligence ทักษะการเห็นอกเห็นใจบนโลกดิจิทัล ทักษะสำคัญที่จำเป็นในการสื่อสารบนโลกดิจิทัล
เรียนรู้เกี่ยวกับทักษะพลเมืองดิจิทัลที่น่าสนใจคลิก Digital Citizenship ทักษะพลเมืองดิจิทัล
ทักษะการเห็นอกเห็นใจบนโลกดิจิทัล คืออะไร?
Digital Emotional Intelligence (DEI) หมายถึง ความสามารถในการเข้าใจและรับรู้อารมณ์ของผู้อื่นบนโลกดิจิทัล เป็นการนำเอาทักษะทางอารมณ์ (Emotional Intelligence) มาประยุกต์ใช้กับการสื่อสารบนแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ เช่น โซเชียลมีเดีย อีเมล แชท หรือวิดีโอคอล
อ่านบทความน่าสนใจที่เกี่ยวข้อง
- Digital Empathy: ทักษะที่เลือนหายในระบบการศึกษา
- สื่อสารเพื่อร่วมมือ: ทักษะที่โลกกำลังโหยหา
- มองทุกอย่างเป็นเรื่องตลก: ดาบสองคมบนโลกออนไลน์
ความสำคัญของทักษะ Digital Emotional Intelligence (DEI):
1. สร้างความสัมพันธ์ที่ดี:
การเข้าใจอารมณ์ผู้อื่นช่วยให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพมากขึ้น หลีกเลี่ยงความเข้าใจผิด ลดความขัดแย้ง เสริมสร้างความไว้วางใจ และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่น
2. ลดปัญหาการกลั่นแกล้งออนไลน์:
การเห็นอกเห็นใจผู้อื่นช่วยให้เราคิดก่อนโพสต์จะช่วยเสริมสร้างบรรยากาศออนไลน์ที่ปลอดภัย หลีกเลี่ยงการใช้คำพูดที่รุนแรง หลีกเลี่ยงการตอบโต้ หรือการกลั่นแกล้งผู้อื่น และลดโอกาสที่จะลุกลามไปสู่ความรุนแรง
3. สร้างสังคมออนไลน์ที่ปลอดภัย:
การมี DEI สูงช่วยสร้างบรรยากาศบนโลกออนไลน์ที่อบอุ่น ปลอดภัย และเอื้อต่อการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น
ผลกระทบหากขาดทักษะ Digital Emotional Intelligence (DEI)
ต่อตัวบุคคล:
- การสื่อสารที่ผิดพลาด: อาจทำให้เกิดความเข้าใจผิด ความขัดแย้ง และความสัมพันธ์ที่ตึงเครียด
- ความรู้สึกโดดเดี่ยว: อาจทำให้รู้สึกโดดเดี่ยว ห่างไกลจากผู้อื่น และรู้สึกไม่เป็นส่วนหนึ่งของสังคม
- การสูญเสียโอกาส: อาจพลาดโอกาสในการทำงาน ความสัมพันธ์ และการเติบโต
- ความเครียดและความวิตกกังวล: อาจทำให้รู้สึกเครียด วิตกกังวล และส่งผลต่อสุขภาพจิต
- การเสพติดเทคโนโลยี: อาจใช้เวลากับเทคโนโลยีมากเกินไป ส่งผลต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต
ต่อความสัมพันธ์:
- ความสัมพันธ์ที่เปราะบาง: ความสัมพันธ์กับครอบครัว เพื่อน และเพื่อนร่วมงานอาจเปราะบางและเกิดปัญหาได้ง่าย
- การทะเลาะวิวาท: อาจเกิดการทะเลาะวิวาทและความขัดแย้งบ่อยขึ้น
- การสูญเสียความไว้วางใจ: ความไว้วางใจในความสัมพันธ์อาจลดลง
- ความสัมพันธ์ที่ไม่ลึกซึ้ง: ความสัมพันธ์อาจไม่ลึกซึ้งและมีความหมาย
- การสูญเสียการติดต่อ: อาจสูญเสียการติดต่อกับผู้อื่น
ตัวอย่างการแสดงถึงทักษะ Digital Emotional Intelligence:
1. คิดก่อนโพสต์:
คิดถึงผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้น และพยายามมองในมุมมองของผู้อื่น พิจารณาเนื้อหาและผลกระทบของข้อความก่อนกดส่ง ถามตัวเองว่าข้อความนั้นสร้างสรรค์ สุภาพ และให้เกียรติผู้อื่นหรือไม่ ตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลก่อนแชร์ ตัวอย่างเทคนิค:
- รอ 24 ชั่วโมงก่อนโพสต์ข้อความที่อาจสร้างความขัดแย้ง
- เขียนข้อความเสร็จแล้วอ่านทบทวนก่อนกดส่ง
- ถามเพื่อนหรือครอบครัวว่าข้อความนั้นเหมาะสมหรือไม่
2. ใช้ภาษาสุภาพ:
หลีกเลี่ยงการใช้คำหยาบคาย หรือคำพูดที่อาจทำร้ายจิตใจผู้อื่น หรือภาษาที่แสดงความเกลียดชัง ใช้ภาษาที่สุภาพ เรียบง่าย เข้าใจง่าย แสดงความเคารพต่อผู้อื่น เทคนิคตัวอย่าง:
- ฝึกฝนการใช้ภาษาสุภาพในชีวิตประจำวัน
- ศึกษาคำศัพท์ใหม่ ๆ ที่สุภาพและเหมาะสม
- หลีกเลี่ยงการใช้ตัวพิมพ์ใหญ่ทั้งหมด หรือการใช้สัญลักษณ์พิเศษมากเกินไป
3. ให้เกียรติความคิดเห็นที่แตกต่าง:
เข้าใจว่าทุกคนมีสิทธิ์คิดต่าง และเปิดใจรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นโดยไม่ต้องตัดสิน ยอมรับว่าทุกคนมีสิทธิ์ในความคิดเห็นของตัวเอง แสดงความคิดเห็นอย่างสุภาพและสร้างสรรค์ ตัวอย่างเทคนิค:
- ฝึกฝนการฟังอย่างตั้งใจ โดยไม่ต้องขัดจังหวะ
- พยายามมองโลกในแง่ดี และเข้าใจมุมมองของผู้อื่น
- หลีกเลี่ยงการโต้เถียงหรือใช้อารมณ์
4. แสดงความเห็นอกเห็นใจ:
เสนอความช่วยเหลือ หรือให้กำลังใจผู้อื่นเมื่อพวกเขากำลังเผชิญกับปัญหา เข้าใจและรับรู้อารมณ์ความรู้สึกของผู้อื่น แสดงความเห็นอกเห็นใจต่อผู้อื่นผ่านข้อความหรือการกระทำ ช่วยเหลือผู้อื่นที่กำลังเผชิญปัญหา ตัวอย่างเทคนิค:
- ฝึกฝนการเอาใจเขามาใส่ใจเรา
- แสดงความห่วงใยและถามไถ่ผู้อื่น
- เสนอความช่วยเหลือหรือให้กำลังใจผู้อื่น
วิธีพัฒนาทักษะDigital Emotional Intelligence (DEI):
1. ฝึกฝนการมองโลกในแง่ดี: พยายามมองหาข้อดีของผู้อื่น และคิดบวก
2. ฝึกการฟังอย่างตั้งใจ: ฟังสิ่งที่ผู้อื่นพูดอย่างตั้งใจ โดยไม่ต้องตัดสิน
3. ฝึกการเอาใจเขามาใส่ใจเรา: พยายามเข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น
4. เรียนรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมที่หลากหลาย: เข้าใจความแตกต่างทางวัฒนธรรม ช่วยให้การสื่อสารมีประสิทธิภาพ
5. ฝึกฝนการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ: เรียนรู้วิธีการสื่อสารอารมณ์ความรู้สึก
สรุป
ในโลกดิจิทัลที่เรามีการสื่อสารรวดเร็วและกว้างไกลมากขึ้น ทักษะการเห็นอกเห็นใจบนโลกดิจิทัล (Digital Emotional Intelligence) เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้เราสามารถเข้าใจและรับรู้ถึงอารมณ์และความรู้สึกของผู้อื่นในโลกดิจิทัลได้อย่างถูกต้อง การเห็นอกเห็นใจบนโลกดิจิทัลช่วยให้เราสามารถสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างความเข้าใจและความรู้สึกที่ดีกับผู้อื่น ดังนั้น เราควรพัฒนาทักษะการเห็นอกเห็นใจบนโลกดิจิทัลเพื่อสร้างสัมพันธ์ที่ดีและสร้างสรรค์ในโลกดิจิทัล
ติดตามบทความน่าสนใจเพิ่มเติมได้ที่: https://www.think-digital.app/
อ้างอิง
- คู่มือคนไทย GO Cyber https://www.thaipdf.com/2153-thai-cyber-go-handbook-youth-edition/
- Digital Empathy ความเห็นอกเห็นใจในโลกออนไลน์ที่สร้างได้ t.ly/TuyqX